Op 2 april (2025), Wereld Autisme Dag, verscheen het boek Diversiteit bij autisme, een waardevolle toevoeging aan de kennis over het autismespectrum. Dit boek biedt een vernieuwende blik op autisme door het te benaderen vanuit neurodiversiteit: het idee dat autisme geen stoornis is, maar een natuurlijke variatie in hoe hersenen werken. De auteurs laten zien hoe autisme zich op unieke manieren uit bij verschillende mensen en hoe omgevingsfactoren en persoonlijke kenmerken hierin een rol spelen. Diversiteit bij autisme helpt zowel mensen met autisme als hun omgeving om beter te begrijpen hoe zij hun sterke kanten kunnen benutten en welke ondersteuning bij hen past.
Diversiteit bij autisme: meer dan een stereotype beeld
Bij autisme denken veel mensen nog steeds aan het klassieke beeld van een kind dat in zichzelf gekeerd is, moeite heeft met sociale interacties en zich vastklampt aan routines. Maar de realiteit is veel breder. Autisme is een spectrum, en dat betekent dat het zich op heel uiteenlopende manieren kan uiten. Het boek Diversiteit bij autisme van Colette de Bruin en Dr. Fabiënne Naber gaat diep in op deze diversiteit en laat zien welke factoren hierop van invloed zijn.
Waarom vertoont de ene persoon met autisme totaal ander gedrag dan de ander? Hoe spelen individuele kenmerken, stress en omgevingsfactoren hierin mee? In dit artikel duiken we in de veelzijdigheid van autisme en hoe je beter kunt begrijpen wat dit betekent voor jezelf of iemand in je omgeving.
Verschillende factoren die autisme beïnvloeden
Autisme wordt beïnvloed door verschillende interne en externe factoren. Dit verklaart waarom niet iedereen met autisme dezelfde kenmerken of uitdagingen ervaart. Enkele belangrijke aspecten zijn:
1. Neurologische diversiteit
De hersenen van mensen met autisme verwerken informatie anders dan die van neurotypische mensen. Maar hoe anders, verschilt per persoon. Sommige mensen hebben een sterk analytisch vermogen, terwijl anderen juist moeite hebben met abstract denken. Sommigen kunnen zich extreem goed focussen op details, terwijl anderen juist veel prikkels tegelijk verwerken en daardoor sneller overbelast raken.
2. Individuele kenmerken en persoonlijkheid
Persoonlijkheid speelt een grote rol in hoe autisme tot uiting komt. Mensen met een extraverte persoonlijkheid kunnen bijvoorbeeld sociaal ogend zijn, maar toch worstelen met het begrijpen van subtiele sociale signalen. Introverte mensen met autisme trekken zich misschien eerder terug, waardoor hun autisme sneller wordt opgemerkt.
3. Verschillen tussen mannen en vrouwen
Traditioneel werd autisme vaker gediagnosticeerd bij jongens dan bij meisjes. Dit komt deels doordat vrouwen en meisjes andere signalen laten zien en autisme beter kunnen camoufleren. Ze leren sociale regels vaak door imitatie en passen zich aan om ‘normaal’ over te komen. Hierdoor wordt autisme bij vrouwen soms pas op latere leeftijd gediagnosticeerd, of zelfs helemaal gemist.
4. Omgevingsfactoren en stress
De omgeving speelt een grote rol in hoe iemand met autisme functioneert. Structuur en voorspelbaarheid kunnen helpen om overprikkeling te verminderen. Stress kan kenmerken van ASS juist versterken: iemand die normaal gesproken redelijk soepel met veranderingen omgaat, kan onder stress ineens extreem vasthouden aan routines. Dit maakt duidelijk hoe flexibel de kenmerken van autisme zich kunnen uiten.
Het doorbreken van vooroordelen
Omdat autisme zo divers is, zijn er nog veel misverstanden. Sommige mensen denken bijvoorbeeld dat iemand zonder zichtbare sociale problemen geen autisme kan hebben. Of dat iemand die oogcontact maakt en een baan heeft, niet autistisch kan zijn. Dit soort vooroordelen leiden vaak tot misdiagnoses of late diagnoses, waardoor mensen niet de juiste ondersteuning krijgen.
De auteurs leggen op een heldere en toegankelijke manier uit dat autisme een breed spectrum is. Want iedereen is anders, en dat geldt ook voor mensen met ASS. Iedereen heeft zijn of haar eigen manier van denken, voelen en reageren. Wat voor de één werkt, werkt misschien helemaal niet voor de ander. Dat is geen probleem, maar juist iets om te erkennen en te respecteren.
Zelfinzicht en hulpmiddelen
Voor mensen met autisme (en hun omgeving) is het waardevol om meer inzicht te krijgen in hun eigen kenmerken. Het boek Diversiteit bij autisme biedt handige tools en overzichten om te ontdekken hoe autisme zich bij jou of je naaste uit. Dit kan helpen bij zelfacceptatie en bij het vinden van strategieën die het dagelijks leven net wat makkelijker zouden kunnen maken. Door beter te begrijpen wat bij jou past, kun je keuzes maken die aansluiten bij jouw manier van denken en leven.
Diversiteit bij autisme: Erkenning voor de veelzijdigheid van autisme
Autisme is niet één duidelijk omschreven beeld. Het ziet er bij iedereen anders uit. Dat komt doordat allerlei dingen meespelen, zoals hoe je hersenen werken, je karakter, je geslacht en de omgeving waarin je opgroeit of leeft. Al deze factoren bij elkaar zorgen ervoor dat autisme zich op verschillende manieren kan laten zien.
>>>Bekijk het boek hier bij Bol.com
Wil je meer weten over dit onderwerp? Dan is het boek Diversiteit bij autisme echt een aanrader. Het boek helpt je om jezelf of anderen met autisme beter te begrijpen. Door te lezen over autisme, krijg je meer inzicht in hoe verschillend het eruit kan zien bij ieder mens. Dat is niet alleen leerzaam, maar ook belangrijk om op deze manier meer begrip voor mensen met ASS te krijgen.